Εκεχειρία στη Γάζα: Καραβάνια επιστροφής Παλαιστινίων – «Απαγορεύεται να γυρίσετε στα σπίτια σας» λέει το Ισραήλ

Σήμερα στις 7 το πρωί τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία που συμφωνήθηκε μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με τη μεσολάβηση του Κατάρ, της Αιγύπτου και των ΗΠΑ, ύστερα από ακόμη μία μέρα βομβαρδισμών και μετά επτά εβδομάδες πολέμου με σχεδόν 15.000 νεκρούς Παλαιστίνιους μεταξύ των οποίων περισσότερα από 6.000 παιδιά. Η κατάπαυση του πυρός θα διαρκέσει τέσσερις μέρες αλλά σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις αυτό είναι μία σταγόνα στον ωκεανό καθώς η ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας είναι τέτοια που είναι αναγκαία σύντομα μία επί μακρόν κατάπαυση του πυρός.

Στο πλαίσιο της ανακωχής μεταξύ Ισραήλ-Χαμάς συμφωνήθηκε η ανταλλαγή ομήρων – 150 κρατούμενους του Ισραήλ, όλοι τους γυναίκες και ανήλικα παιδιά, και 50 όμηροι της Χαμάς -, με τους πρώτους 13 ομήρους να αναμένεται να απελευθερωθούν περίπου στις 16.00. Πάντως, οι μάχες και οι βομβαρδισμοί μαίνονταν μέχρι αργά χθες το βράδυ.

 
Σχετική ηρεμία επικρατεί στη Λωρίδα της Γάζας
   
Περίπου δεκαπέντε λεπτά αφού τέθηκε σε ισχύ η ανακωχή, ήχησαν σειρήνες για ρουκέτες σε ισραηλινά χωριά γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας. Σε προηγούμενους πολέμους ανάμεσα σε ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις και το Ισραήλ ήταν ως και συνηθισμένο να παραβιάζονται ανακωχές τα πρώτα λεπτά μετά την εφαρμογή τους. Ωστόσο, δεν έχει επιβεβαιωθεί μέχρι στιγμής καμιά εκτόξευση ρουκετών από πλευράς των μαχητών της Χαμάς.

To Al Jazeera, επιβεβαιώνει ότι η εκεχειρία άρχισε και οι επιθέσεις σταμάτησαν, αφού προηγήθηκε μια νύχτα έντονων αεροπορικών επιδρομών από το Ισραήλ. «Γινόμαστε μάρτυρες μιας σχετικής ηρεμίας, η οποία γίνεται σταδιακά όλο και πιο ορατή, καθώς έχει σταματήσει εντελώς η πτήση μαχητικών αεροσκαφών πάνω από τη Λωρίδα της Γάζας», λέει ο ανταποκριτής του μέσου.

«Όμως, οι ώρες που προηγήθηκαν της έναρξης ισχύος της εκεχειρίας ήταν οι πιο αιματηρές για τους Παλαιστίνιους που ζουν στα βόρεια τμήματα, στην πόλη της Γάζας και σε όλη τη διαδρομή προς τα νότια τμήματα – τις ασφαλείς περιοχές που έχει ορίσει ο ισραηλινός στρατός για να μετακινηθούν οι άνθρωποι για να αποφύγουν τους βομβαρδισμούς στα βόρεια», διευκρινίζει.

בשעה האחרונה שלפני הפסקת האש, כוחות צה"ל השמידו תוואי מנהרות תת קרקעיות ומספר פירי מנהרות במרחב בית החולים שיפאא’. כך זה נראה ונשמע: pic.twitter.com/FHabuf2C6r

— almog boker (@bokeralmog) November 24, 2023

 
Επιστρέφουν στα σπίτια τους
Πάντως, με το πρώτο φως της μέρας, χιλιάδες άνθρωποι ξεκίνησαν να μαζεύουν τα λιγοστά υπάρχοντά τους και πήραν τον δρόμο της επιστροφής. Ο Όμαρ Τζιμπρίν, 16 ετών, είχε καταφύγει, μαζί με άλλα οκτώ μέλη της οικογένειάς του, στο νοσοκομείο Νάσερ της Χαν Γιούνις, στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας. Περίπου ένα τέταρτο προτού τεθεί σε εφαρμογή η εκεχειρία, είχε ήδη βγει από το νοσοκομείο κι είχε πάρει τον δρόμο προς τα ανατολικά, προς το χωριό του, μερικά χιλιόμετρα από τη Χαν Γιούνις: «Γυρίζω σπίτι», είπε.

Αλλά καθώς αυτοκίνητα και κάρα που σέρναν γαϊδούρια, άρχισαν να κινούνται, φυλλάδια που έπεσαν από τον ουρανό προειδοποιούσαν: «Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει ακόμα. Το να επιστρέψετε στον βορρά είναι απαγορευμένο και επικίνδυνο», υπογραμμίζεται στα φυλλάδια που έριξε ο ισραηλινός στρατός. Ο στρατός του Ισραήλ έχει χαρακτηρίσει το βόρειο τμήμα του παλαιστινιακού θύλακα «ζώνη επιχειρήσεων» κι έχει διατάξει επανειλημμένα όλους τους αμάχους να τον εκκενώσουν.

 
«Υπάρχει ένα αίσθημα ευτυχίας, ένα αίσθημα αισιοδοξίας, αλλά είναι μια συγκρατημένη αισιοδοξία επειδή μετά από 48 ημέρες ανελέητων αεροπορικών επιδρομών και δολοφονιών τόσοι πολλοί Παλαιστίνιοι περιβάλλονται από καταστροφή, αίμα και τα πτώματα αγαπημένων προσώπων και μελών της οικογένειας. Η κατάπαυση του πυρός έρχεται όταν οι άνθρωποι θέλουν να πάρουν μια ανάσα και απλά να ελέγξουν ο ένας τον άλλον. Για να ελέγξουν τα σπίτια και τα υπάρχοντά τους», αναφέρει δημοσιογράφος του Al Jazeera από τη Χαν Γιουνίς, στην οποία πολλοί εκτοπισμένοι είχαν βρει καταφύγιο εδώ και εβδομάδες σε σχολεία και νοσοκομεία του ΟΗΕ.

   
«Η δήλωση των Ισραηλινών ότι ο πόλεμος θα συνεχίσει, ήταν πολύ καταθλιπτική για πολλούς Παλαιστίνιους που πιστεύουν ότι αυτή η κατάπαυση του πυρός είναι ελλιπής και άδικη, καθώς θέλουν να πάνε να ελέγξουν τα σπίτια τους και να δουν ποιος έχει απομείνει από τα μέλη της οικογένειάς τους», προσθέτει και μεταφέρει τα λόγια των εκτοπισμένων. «Θέλω να πάω σπίτι μου. Ακόμη και αν έχει καταστραφεί, θέλω να μείνω εκεί. Θέλω να πεθάνω εκεί», λέει ένας άντρας ενώ μία γυναίκα με παιδί λέει: «Προσεύχομαι αυτές οι μέρες να γίνονται όλο και περισσότερες, για να νιώθω ασφαλής έστω και για μια ή δύο μέρες».

Τα τρία πρώτα φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια μπήκαν στη Γάζα
Τα πρώτα φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια πέρασαν το πέρασμα της Ράφα, στα σύνορα με την Αίγυπτο, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, περίπου μια ως μιάμιση ώρα αφού τέθηκε σε εφαρμογή η ανακωχή. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, αναμένεται να περνούν περίπου 200 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια καθημερινά. Ακόμη, θα παραδίδονται 130.000 πετρελαίου ντίζελ.

Δύο από αυτά μεταφέρουν καύσιμα και ένα μεταφέρει αέριο. Όπως μεταδίδει το Al Jazeera, βρίσκονται στον χώρο στάθμευσης των φορτηγών εντός της Γάζας και σύντομα θα μετακινηθούν στους σταθμούς.

Υπό επιτήρηση
Ένα δωμάτιο επιχειρήσεων στη Ντόχα του Κατάρ λειτουργεί σαν κέντρο επιτήρησης και διαφύλαξης της εκεχειρίας. Εκεί, κατευθύνονται σε πραγματικό χρόνο όλες οι πληροφορίες από τη Γάζα, ενώ οι αξιωματούχοι έχουν άμεσες επαφές με το Ισραήλ και τη Χαμάς.

Η ιδέα είναι ότι αν υπάρξει κάποιου είδους παραβίαση, θα προσπαθήσουν να την καταπνίξουν εν τη γενέσει της και να διασφαλίσουν ότι αυτή η εκεχειρία μπορεί να συνεχιστεί για τις τέσσερις συμφωνημένες ημέρες.

Μυστικές απελευθερώσεις ομήρων
Η Χαμάς επιβεβαίωσε την «πλήρη διακοπή των στρατιωτικών δραστηριοτήτων» τις επόμενες τέσσερις ημέρες, περίοδο κατά την οποία θα απελευθερωθούν τουλάχιστον 50 όμηροι με αντάλλαγμα «τρεις παλαιστίνιους φυλακισμένους» για τον καθένα. Πηγή προσκείμενη στις αιγυπτιακές δυνάμεις ασφαλείας είπε ότι θα είναι παρούσα αιγυπτιακή αντιπροσωπεία στην Ιερουσαλήμ και στη Ραμάλα για να εξασφαλίσει την «τήρηση του καταλόγου» των παλαιστινίων κρατουμένων που θα απελευθερωθούν, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Αξιωματούχοι των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας, συνοδευόμενοι από προσωπικό του Ερυθρού Σταυρού και αιγύπτιους πράκτορες, θα βρίσκονται στην «αιγυπτιακή αίθουσα» στη Ράφα για να υποδεχθούν ομήρους που θα αφεθούν ελεύθεροι. Σχεδιάζεται να μεταφερθούν αεροπορικώς στην Αλ Αρίς και από εκεί στο Ισραήλ. Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στη Χαμάς δήλωσε ότι η απελευθέρωση των ομήρων θα γίνει υπό συνθήκες μυστικότητας και ότι στη Ράφα δεν θα επιτραπεί να βρίσκονται δημοσιογράφοι. Οι ισραηλινές αρχές θα λαμβάνουν κάθε βράδυ κατάλογο με τα ονόματα των ομήρων που θα αφήνονται ελεύθεροι το επόμενο πρωί.

   
Η Μαγιάν Ζιν έμαθε χθες βράδυ πως οι δυο κόρες της δεν θα είναι ανάμεσα στους ομήρους που θα αφεθούν ελεύθεροι σήμερα. «Είναι απίστευτα δύσκολο για μένα», ανέφερε μέσω X (του πρώην Twitter), ωστόσο πρόσθεσε πως είναι «ανακουφισμένη για τις άλλες οικογένειες». Στην ανατολική Ιερουσαλήμ, η Σαμίρα Ντουάγιατ ελπίζει πως θα αφήσουν ελεύθερη την κόρη της Σουρούκ, 26 ετών, καθώς έχει εκτίσει ήδη τη μισή ποινή από τα 16 χρόνια κάθειρξης που της επιβλήθηκαν: «κλαίω, γελάω, τρέμω… », είπε.

Το Ισραήλ έδωσε στη δημοσιότητα κατάλογο με τα ονόματα 300 Παλαιστινίων που είναι πιθανό να αφεθούν ελεύθεροι: περιλαμβάνει 33 γυναίκες και 267 νέους κάτω των 19. Ανάμεσά τους, 49 χαρακτηρίζονται μέλη της Χαμάς. «Θέσαμε ως όρο ότι […] οι γυναίκες και τα παιδιά που βρίσκονται στις φυλακές θα απελευθερωθούν» κατά «αρχαιότητα», δηλαδή με βάση το πόσο καιρό κρατούνται, δήλωσε ο Μπασάμ Ναΐμ, στέλεχος της Χαμάς.

Επιστροφή στον πόλεμο;
Η διεθνής κοινότητα εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη συμφωνία να κηρυχθεί ανακωχή, βλέποντας το πρώτο βήμα προς πιο διαρκή αποκλιμάκωση της βίας. Δηλώνοντας πως εργάζεται για «μακροπρόθεσμη πολιτική λύση αυτής της κρίσης», ο νέος επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Ντέιβιντ Κάμερον συναντήθηκε χθες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και σήμερα θα έχει συνομιλίες με παλαιστίνιους αξιωματούχους.

Η ισραηλινή κυβέρνηση και ο ισραηλινός στρατός έχουν διαμηνύσει πως θα «συνεχίσουν» τον πόλεμο για να «εξαλείψουν» τη Χαμάς αφού τερματιστεί η ανακωχή. «Δεν θα σταματήσουμε τον πόλεμο. Θα συνεχίσουμε ως τη νίκη», διαβεβαίωσε ο αρχηγός του ισραηλινού γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας Χερτσί Χαλεβί. «Ο έλεγχος του βόρειου τμήματος της Λωρίδας της Γάζας είναι το πρώτο βήμα του μακρού πολέμου και προετοιμαζόμαστε για τις επόμενες φάσεις», ανέφερε εξάλλου ο εκπρόσωπος του στρατού Ντανιέλ Χαγκαρί.

Από την άλλη, ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στον ΟΗΕ, ο Ριάντ Μανσούρ, κάλεσε η ανακωχή να μην είναι «απλά μια παύση», αλλά να γίνει προσπάθεια να σημάνει το τέλος του πολέμου που ξέσπασε την 7η Οκτωβρίου.