16 Νοεμβρίου, 2024

Διάστημα: Ανακαλύφθηκε ένας απρόσμενα νεαρός και βαρύς άεριος εξωπλανήτης

Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν σε απόσταση 310 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Κενταύρου, έναν γιγάντιο αέριο εξωπλανήτη γύρω από το άστρο HD 114082 που μοιάζει με τον Ήλιο.

Έχοντας ηλικία μόνο 15 εκατομμυρίων ετών, ο εξωπλανήτης HD 114082 b είναι ο νεαρότερος του είδους του που οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να προσδιορίσουν τόσο το μέγεθος όσο και τη μάζα του. Μολονότι έχει περίπου τη διάμετρο του Δία, του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, η μάζα του περιέργως είναι οκτώ φορές μεγαλύτερη εκείνης του Δία.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά προβληματίζουν τους επιστήμονες, καθώς δεν συνάδουν με τα έως τώρα ευρέως αποδεκτά μοντέλα σχηματισμού πλανητών στο σύμπαν. Μια πιθανή εξήγηση για την τόσο μεγάλη μάζα ενός τόσο νεαρού αέριου πλανήτη είναι ότι – αντίθετα με τον Δία – διαθέτει έναν ασυνήθιστα μεγάλο στερεό και άρα βαρύ πυρήνα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την Όλγα Ζακοζάι του γερμανικού Ινστιτούτου Αστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Χαϊδελβέργη και του Κεντρικού Αστρονομικού Παρατηρητηρίου της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας στο Κίεβο, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy & Astrophysics». «Συγκριτικά με τα τρέχοντα αποδεκτά μοντέλα, ο HD 114082 b είναι περίπου δύο έως τρεις φορές πιο πυκνός για νεαρό αέριο γίγαντα με μόνο 15 εκατ. χρόνια ζωής», ανέφερε η Ζακοζάι.

Η μέση πυκνότητα του εν λόγω αέριου εξωπλανήτη είναι περίπου διπλάσια εκείνης της Γης, κάτι που θεωρείται πραγματικά αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι ο δικός μας πλανήτης είναι βραχώδης, διαθέτοντας έναν πυρήνα σιδήρου-νικελίου, και δεν αποτελείται από υδρογόνο και ήλιο, τα ελαφρύτερα στοιχεία στο σύμπαν, από τα οποία αποτελούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου ο Δίας και οι άλλοι αέριοι γιγάντιοι εξωπλανήτες.

Οι αστρονόμοι από όλο τον κόσμο έχουν ανακαλύψει περισσότερους από 5.000 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες, από τους οποίους περίπου το 15% είναι αέριοι γίγαντες με μάζες τουλάχιστον ανάλογες του Δία. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί μόνο τρεις νεαροί αέριοι γιγάντιοι εξωπλανήτες με ηλικίες έως 30 εκατομμυρίων ετών.

ΑΠΕ-ΜΠΕ