Τα αίτια για τις εκρήξεις Ερντογάν. Η κρίσιμη εβδομάδα του Ιουνίου

Όλο και συχνότερες είναι οι εμπρηστικές αναφορές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που επιδίδεται σε ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου στη γεωπολιτική σκακιέρα.

Είναι εμφανές πως τις επόμενες  δύο εβδομάδες που μεσολαβούν μέχρι την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ ο Τούρκος πρόεδρος  είναι αποφασισμένος να ανοίξει όλη την βεντάλια των θεμάτων και να επιδοθεί σε ένα ανατολίτικο «παζάρι» με την Δύση. 

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν «παγωμένες» και οι δίαυλοι επικοινωνίας έχουν διακοπεί, ενώ τόσο ο κ. Ερντογάν όσο και υπουργοί της γειτονικής χώρας επιδίδονται σε μια σειρά εμπρηστικών δηλώσεων. Παράλληλα απο την Τουρκία συνεχίζονται οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, διατηρείται η αδιάλλακτη στάση στο Κυπριακό και πληθαίνουν οι αναφορές σε νέες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς ωστόσο να έχει προσδιοριστεί που ακριβώς θα γίνουν.  Το κλίμα της έντασης συντηρούν και μέσα ενημέρωσης της γειτονικής χώρας είτε με αναφορές στην αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών είτε με fake news για το μεταναστευτικό.  

Στην Αθήνα υπάρχει αυξημένη ετοιμότητα, καθώς είναι δύσκολο  να γίνουν εκτιμήσεις για το μέχρι που είναι διατεθειμένη να φτάσει η τουρκική πλευρά. Δεν αποτελεί άλλωστε μυστικό πως η δημιουργία κλίματος έντασης βολεύει τον κ. Ερντογάν για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, καθώς η δημοτικότητα του έχει τρωθεί. Είναι χαρακτηριστικό πως πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι αν οι εκλογές στην Τουρκία γίνονταν τώρα, ο Ερντογάν θα έχανε στο δεύτερο γύρο  απέναντι σε οποιονδήποτε από τους υποψήφιους αντιπάλους του. 
Ωστόσο φαίνεται πως η εμπρηστική αυτή ρητορική δεν απευθύνεται μόνο στο εσωτερικό ακροατήριο αλλά έχει και αποδέκτες εκτός συνόρων. Ο Τούρκος πρόεδρος θέλησε να εκμεταλλευτεί  το momentum – μετά και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία – για να ισχυροποιήσει τη θέση της χώρας του στην διεθνή σκηνή. Ωστόσο βλέπει πως ο στόχος αυτός δεν έχει επιτευχθεί και ο εκνευρισμός του εντείνεται.

Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ παραμένουν «παγωμένες» παρά την διακαή επιθυμία της Άγκυρας για τα F 16, ενώ ακόμα δεν έχει κλειστεί ραντεβού του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερνογάν. Παράλληλα οι τουρκικές αντιρρήσεις  στην ένταξη της Φιλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αλλά και τα όσα λέει ο Τούρκος πρόεδρος για την Βόρεια Συρία δεν βοηθούν στην βελτίωση των σχέσεων με την Δύση.

Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως έχουν κοπεί οι γέφυρες επικοινωνίας και αυτό φαίνεται και από τις τοποθετήσεις που κάνει το τελευταίο διάστημα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ.  Μεταξύ άλλων είχε σημειώσει- με αφορμή τις αντιρρήσεις της Άγκυρας για την ένταξη της Φιλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ – ότι κανένας άλλος νατοϊκός σύμμαχος δεν έχει υποφέρει περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις από την Τουρκία, και έτσι, οι ανησυχίες της είναι αναγκαίο να ληφθούν σοβαρά υπόψη.

Ουσιαστικά ο Τούρκος πρόεδρος ακολουθεί μια αμφιλεγόμενη στρατηγική, θέλοντας να δείξει πως δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένος. Το αν αυτή η ριψοκίνδυνη στρατηγική θα αποδώσει καρπούς ή θα γυρίσει μπούμερανγκ είναι κάτι που μένει να φανεί.

 Σε αυξημένη ετοιμότητα η Αθήνα

Με ψυχραιμία απαντά η Αθήνα στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα, καθώς δεν επιθυμεί να μπει σε ένα πινγκ- πονγκ εμπρηστικών δηλώσεων. Το βάρος πέφτει στο διπλωματικό πεδίο και ήδη είναι σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης εταίρων και συμμάχων για τον τουρκικό αναθεωρητισμό.

Διπλωματικές πηγές σημείωναν χθες   πως «η Ελλάδα έχει απορρίψει με νομικά επιχειρήματα βασισμένα στο διεθνές δίκαιο όλες τις τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις. Δεν θα μπούμε σε μια στείρα αντιπαράθεση δηλώσεων». Προσέθεταν δε πως «έχουμε απαντήσει με χάρτες και επιστολές στο σύνολο των έωλων τουρκικών αιτιάσεων».

Παράλληλα βέβαια με τον διπλωματικό μαραθώνιο σε αυξημένη ετοιμότητα είναι οι  Ένοπλες Δυνάμεις. Το μήνυμα που εκπέμπεται από την Αθήνα είναι πως δεν θα γίνει ανεκτή καμία επιθετική συμπεριφορά, ρητορική αναθεωρητισμού και ενέργειες που ισοδυναμούν με παραβιάσεις των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και της ελληνικής κυριαρχίας

Η κρίσιμη εβδομάδα του Ιουνίου

Στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 23 και 24 Ιουνίου θα θέσει το θέμα της Τουρκικής προκλητικότητας ο πρωθυπουργός και στόχος είναι να υπάρξει σαφής αναφορά στα συμπεράσματα. Άλλωστε ήδη  στα χέρια εταίρων και συμμάχων βρίσκονται και οι 16 χάρτες που έδωσε στη δημοσιότητα το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και αποτυπώνουν το μέγεθος του τουρκικού αναθεωρητισμού. 

Παράλληλα ιδιαίτερη σημασία έχει η Σύνοδος του ΝΑΤΟ, που θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του μήνα και στην οποία θα δώσει το παρόν ο Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Κ. Μητσοτάκης θα αναφερθεί στον σταθεροποιητικό ρόλο της Ελλάδας σε αυτή την ευαίσθητη περιοχή, όπου η Τουρκία πρακτικά συνεχίζει να διεκδικεί το ρόλο του «ταραξία» .

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται το αν θα υπάρξει ένα τετ α τετ του προέδρου των ΗΠΑ με τον Έλληνα πρωθυπουργό, μετά από τη συνάντηση του Μαΐου στην Ουάσινγκτον. Δεδομένο θεωρείται πως μια συνάντηση με το Τζο Μπάιντεν θα ήθελε και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος όπως ήδη αναφέρθηκε δεν έχει πάρει «πρόσκληση»  μέχρι τώρα για τον Λευκό Οίκο.

ethnos.