Στρεπτόκοκκος: Ποια συμπτώματα είναι ανησυχητικά; Οι συμβουλές των ειδικών

Μεγάλη έξαρση των περιστατικών σοβαρής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα, και ο ΕΟΔΥ μαζί και οι παιδίατροι βρίσκονται σε «επιφυλακή». 

Σύμφωνα μάλιστα με τον ΕΟΔΥ, είναι ενδεικτικό ότι το 2023 στην Ελλάδα έχουν χάσει τις ζωές τους από στρεπτόκοκκο, έξι παιδιά κάτω των 10 ετών.

Τι είναι και πώς μεταδίδεται

Πρόκειται για ένα κοινό μικρόβιο το οποίο συναντάται πολύ συχνά. Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω των μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών, της επαφής με επιμολυσμένες επιφάνειες, της επαφής με μολυσμένες πληγές στο δέρμα των ασθενών και από υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Όπως σημειώνει ο ΕΟΔΥ, οστρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.

Τα συμπτώματα

 Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α συνήθως προκαλεί λοιμώξεις όπως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, πυρετό και δερματικό εξάνθημα γνωστό ως οστρακιά, δερματικές λοιμώξεις όπως μολυσματικό κηρίο και κυτταρίτιδα, δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους.

Σε κάποιες περιπτώσεις εάν η στρεπτοκοκκική λοίμωξη δεν θεραπευτεί με τα κατάλληλα αντιβιοτικά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές όπως προσβολή των νεφρών (μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα) ή της καρδιάς (ρευματικός πυρετός).

Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσει το πάσχον άτομο είναι ανάλογα με το είδος της λοίμωξης που θα του προκαλέσει το βακτήριο. Για παράδειγμα η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εκδηλώνεται με πυρετό, κυνάγχη (πονόλαιμο), δυσκαταποσία, διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα, διόγκωση των λεμφαδένων και αιμορραγικά στίγματα (πετέχειες) στην υπερώα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μπορεί να προκαλέσει διεισδυτική νόσο στον άνθρωπο (iGAS-invasive Group A Streptococcus), δηλαδή πολύ σοβαρή λοίμωξη που χωρίς την κατάλληλη και άμεση αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.

Η αντιμετώπιση
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Ωστόσο υπάρχουν κάποια εμβόλια υπό μελέτη έναντι του βακτηρίου.

Όταν διαγνωσθεί η λοίμωξη από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α οι ειδικοί την αντιμετωπίζουν άμεσα με αντιβιοτικά, ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης.

Τα μέτρα πρόληψης
Τα μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν:

Σωστή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και της υγιεινής των χεριών.
Εφαρμογή των μέτρων ατομικής προστασίας.
Αποφυγή του συγχρωτισμού και σωστό αερισμό των χώρων.
Σωστή καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων.
Περιορισμός των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον νοσηλεία, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής.

Οι συμβουλές των ειδικών προς τους γονείς

«Ο πυρετός από μόνος του δεν λέει κάτι»

«Ο στρεπτόκοκκος είναι ένα μικρόβιο που προσβάλλει όλες τις ηλικίες. Καταλαβαίνουμε όμως ότι τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα και πιο ευμετάβλητα. Όσο συνέρχονται πολύ εύκολα τόσο μπορεί να «βουτήξουν» σε μια πολύ άσχημη κατάσταση. Τα κλασικά συμπτώματα έχουν να κάνουν με αμυγδαλίτιδα και με εξάνθημα στο δέρμα, την οστρακιά. Οι πολύ σοβαρές όμως μορφές έχουν μια πολύ γενικευμένη εικόνα και αυτό είναι που πρέπει να κρατήσουν οι γονείς. Δηλαδή συμπτώματα όπως είναι εμετοί, υψηλός πυρετός, κακό χρώμα, ένα παιδί το οποίο δεν τρώει, είναι νωθρό, όλα αυτά είναι σημάδια ότι το παιδί δεν είναι καλά και δεν αφορά μόνο το στρεπτόκοκκο, αφορά οποιαδήποτε σοβαρή μορφή μιας μικροβιακής λοίμωξης» υπογραμμίζει η κ. Άννα Παρδάλη στην ΕΡΤ, παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Παιδιάτρων Αττικής και σημειώνει ότι «ο πυρετός από μόνος του δεν λέει κάτι».

«Κάντε τεστ και μην πανικοβάλλεστε»

Όσο για το τι πρέπει να κάνουν οι γονείς η κ. Α. Παρδάλη εξηγεί ότι σωστά οι γονείς και κάνουν στρεπτ τεστ αλλά από εκεί και έπειτα δεν πρέπει να υπάρξει πανικός. «Πρέπει να σας πω ότι σε μια εποχή έξαρσης του στρεπτόκοκκου, αν κάνει κανείς έλεγχο, στο φάρυγγα των παιδιών, μπορεί τα μισά παιδιά να είναι φορείς. Αυτό δεν σημαίνει ότι δικαιολογεί τα συμπτώματα πάντα και για αυτό πρέπει να συνεκτιμάται η κλινική κατάσταση με τον παιδίατρο και κυρίως να παρακολουθείται βήμα βήμα».