15 Νοεμβρίου, 2024

Σερβοβόσνιος στρατηγός, μετά από 26 χρόνια στη φυλακή, απολογείται για τη γενοκτονική σφαγή Βόσνιων Μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα

Σερβοβόσνιος στρατηγός, που φυλακίστηκε από το δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου της Χάγης για τη σφαγή χιλιάδων Βόσνιων Μοσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα το 1995 ομολόγησε ότι “βοήθησε και υποστήριξε τη γενοκτονία”. Οι επιζώντες και οι οικογένειες των περισσότερων από 8.300 που έχασαν τη ζωή τους στη μαζική δολοφονία αντέδρασαν με σκεπτικισμό στην ομολογία του Radislav Krstić, διοικητή σώματος που ηγήθηκε της επίθεσης στον βοσνιακό μουσουλμανικό θύλακα της Σρεμπρένιτσα και επέβλεψε την εκτέλεση αιχμαλώτων ανδρών και αγοριών.

 
Οι ομάδες εκστρατείας “Μητέρες της Σρεμπρένιτσα” και “Ένωση Θυμάτων και Μαρτύρων Γενοκτονίας” αντέτειναν ότι η ομολογία του ήταν ένα τέχνασμα για να κερδίσει πρόωρη αποφυλάκιση. Είπαν ακόμη ότι και άλλοι καταδικασθέντες για εγκλήματα πολέμου στον πόλεμο της Βοσνίας είχαν προχωρήσει σε ομολογίες, για να τις αποκηρύξουν αμέσως μετά την απελευθέρωσή τους.
“Αυτό το είδος συμπεριφοράς αποτελεί συνέχεια της ήδη καθιερωμένης πρακτικής των εγκληματιών πολέμου που προσπαθούν να απελευθερωθούν με κάθε δυνατό τρόπο”, ανέφεραν οι δύο οργανώσεις σε κοινή δήλωση. Ο Κρστιτς έγινε ο πρώτος κατηγορούμενος που καταδικάστηκε για γενοκτονία από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία το 2001, όταν και καταδικάστηκε σε 46 χρόνια φυλάκιση.
Η ομολογία του έγινε για να υποστηρίξει την έκκληση για πρόωρη αποφυλάκιση μετά από 26 χρόνια σε μια σειρά από φυλακές σε όλη την Ευρώπη. Παρουσιάστηκε σε μια τετρασέλιδη χειρόγραφη επιστολή προς τον πρόεδρο ενός υπολειπόμενου νομικού μηχανισμού που δημιουργήθηκε στη Χάγη για να ασχοληθεί με υποθέσεις που εκδικάστηκαν από το δικαστήριο, καθώς και από το δικαστήριο για τη γενοκτονία στη Ρουάντα, τη δεκαετία του 1990.
 
Στην επιστολή, ο Krstić είπε ότι υποστήριξε ένα ψήφισμα που εγκρίθηκε από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ τον Μάιο, για την επέτειο της γενοκτονίας και την καθιέρωση της 11ης Ιουλίου ως επίσημης ημέρας μνήμης για τα θύματα.
 
“Το όνομά μου αναφέρεται επειδή βοήθησα και υποστήριξα τη γενοκτονία, το όνομά μου αναφέρεται επειδή διέπραξα ένα ασύλληπτο και ασυγχώρητο έγκλημα. Δεν ζητάω συγχώρεση, δεν ψάχνω για δικαίωση. Δεν επιδιώκω κατανόηση, γιατί ξέρω ότι δεν μπορώ και δεν θα τη λάβω”, έγραψε ο 76χρονος πρώην στρατηγός.
 
“Κάθε στιγμή, κάθε μέρα, σκέφτομαι τα θύματα της γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα, τα θρηνώ και προσεύχομαι για τις ψυχές τους. Ξέρω ότι η μητέρα και η αδελφή του αθώου θύματος δεν θα πιστέψουν ότι αυτά τα λόγια είναι αληθινά. Ξέρω επίσης ότι τα λόγια μου δεν μπορούν να απαλύνουν τον πόνο ή τα βάσανα που δεν θα εξαφανιστούν ποτέ”.
 
Πρόσθεσε ότι αν ποτέ αφεθεί ελεύθερος, θα ζητούσε άδεια να επισκεφθεί το μνημείο της Σρεμπρένιτσα στο χωριό Ποτοτσάρι, “για να υποκλιθεί στα θύματα και να ζητήσει συγχώρεση”.
 
Η ομολογία έγινε είδηση ​​σε όλα τα Βαλκάνια, επειδή η Σερβία και η ηγεσία των Σέρβων της Βοσνίας αρνούνται ότι οι δολοφονίες της Σρεμπρένιτσα συνιστούσαν γενοκτονία.
 
“Ίσως απλώς φοβάται να πεθάνει σε ένα κελί. Αλλά ίσως, ίσως, να είναι ειλικρινής”, είπε η Iva Vukušić, εμπειρογνώμονας στα δικαστήρια εγκλημάτων πολέμου και επίκουρη καθηγήτρια διεθνούς ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης.
 
“Θα μπορούσε να είναι ειλικρινής, και αν ήταν, θα χαιρόμουν. Το να πάει στο Ποτοτσάρι και να υποκλιθεί, νομίζω ότι θα ήταν τεράστιο”, είπε η Βούκουσιτς. “Αυτές οι ευκαιρίες είναι πραγματικά σπάνιες”.
 
“Δεν πιστεύω ότι αυτή η επιστολή θα επηρεάσει σημαντικά την αντίληψη του κοινού στη Σερβία”, δήλωσε ο Milan Dinić, διευθυντής στρατηγικής περιεχομένου και καινοτομίας στον οργανισμό δημοσκοπήσεων YouGov. Δημοσκόπηση τον Μάιο στη Σερβία διαπίστωσε ότι το 82% των ερωτηθέντων δεν θεωρούσαν τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα γενοκτονία.
 
“Εκείνο που η συγκεκριμένη επιστολή μπορεί να τραβήξει την προσοχή είναι η ακαδημαϊκή έρευνα, όπου θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο μακροπρόθεσμα”, είπε ο Ντίνιτς.
 
Η ένωση μητέρων και θυμάτων γενοκτονίας της Σρεμπρένιτσα χαρακτήρισε την επιστολή του Κρστίτς “ψέμα”.
 
“Αφήστε τον να πει για τους τάφους, για τους αγνοούμενους, για τα σχέδια όταν το 1998 πραγματοποίησαν την “εξυγίανση του εδάφους”, όταν έκρυψαν τα πτώματα και μετέφεραν τους ομαδικούς τάφους”, ανέφερε η κοινή δήλωση, καλώντας τον καταδικασθέντα πρώην στρατηγό να παράσχει μαρτυρία που να ταυτοποιεί ονομαστικά ποιος διέταξε τη γενοκτονία.