Πέθανε ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος. Η πολυτάραχη ζωή του

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ ο οποίος νοσηλευόταν στη ΜΕΘ μετά από βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος άφησε την τελευταία του πνοή στην εντατική ιδιωτικού θεραπευτηρίου έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία.

Ήδη στην Αθήνα βρίσκονται μέλη της οικογένειας από το εξωτερικό ενώ στην Ελλάδα βρίσκεται και η αδελφή του Σοφία και ο μικρότερος γιος του Φίλιππος με τη σύζυγό του, Νίνα Φλορ.

Η υγεία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου τα τελευταία χρόνια ήταν ιδιαίτερα βεβαρημένη ενώ τον Ιανουάριο του 2022 είχε προσβληθεί από κορονοϊό και χρειάστηκε να νοσηλευτεί. Τον Δεκέμβριο του 2021, είχε βρεθεί ξανά στο νοσοκομείο όπου είχε μεταφερθεί με πνευμονία.

Η πολυτάραχη ζωή του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου
Το επιβλητικό διώροφο οίκημα της οδού Διαμαντίδου 12 στο Ψυχικό, αποτελεί ένα από τα εντυπωσιακά της περιοχής. Αγοράστηκε από τον βασιλέα Γεώργιο Β’ το 1937 για να στεγάσει το μελλόνυμφο ζεύγος του αδελφού του διαδόχου Παύλου και της επικείμενης συζύγου του, πριγκίπισσας Φρειδερίκης. Σε αυτό το ανάκτορο θα γεννηθεί στις 2 Ιουνίου 1940 και ο γιος τους, Κωνσταντίνος Β’. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα που ήρθε στον κόσμο ρίφθηκαν από τον λόφο του Λυκαβηττού 101 κανονιοβολισμοί, για να μάθει όλη η πρωτεύουσα το χαρμόσυνο νέο. Μάλιστα όταν ήρθε η ώρα της βάπτισής του, αποφασίστηκε πως ανάδοχος θα έπρεπε να είναι… οι Ένοπλες Δυνάμεις του τόπου.

Δημιουργήθηκε για εκείνον δημοτικό σχολείο στα Ανάβρυτα
   
Μεγάλωσε με την προοπτική ότι κάποια στιγμή θα αναλάμβανε αυτός το ανώτατο αξίωμα του Βασιλείου της Ελλάδος. «Aπό την Α’ ως την Γ΄ τάξη του δημοτικού σχολείου, έκανα μαθήματα σε έναν χώρο που είχε φτιάξει η μητέρα μου στα Ανάκτορα του Ψυχικού. Είχαν έρθει άλλα τρία – τέσσερα αγόρια για να σχηματιστεί μία τάξη για μένα και ακόμη τρία – τέσσερα κορίτσια για να σχηματιστεί η τάξη για τις δύο μου αδελφές (σ.σ. τη Σοφία που ήταν βασίλισσα της Ισπανίας από το 1975 έως την παραίτηση του συζύγου της βασιλιά Χουάν Κάρλο Α’ το 2014, και την Ειρήνη). Ανάμεσά τους θυμάμαι ήταν και ένα εντυπωσιακή ξανθό κορίτσι, η Μαρία Πάνου, μετέπειτα σύζυγος του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, Την Δ’ τάξη του δημοτικού σχολείου την έκανα στα Ανάβρυτα. Ήμουν πια δέκα ετών και το ζήτημα της εκπαίδευσής μου απασχολούσε ιδιαίτερα τον πατέρα μου. Έτσι ιδρύθηκε στην περιοχή των Αναβρύτων, στα σύνορα Κηφισιάς και Αμαρουσίου, το Εθνικόν Εκπαιδευτήριον Αναβρύτων, που περιελάμβανε τις τρεις τελευταίες τάξεις του δημοτικού σχολείου και όλες τις τάξεις του γυμνασίου» έχει αναφέρει ο ίδιος σε μια μακροσκελή εξομολογητική συνέντευξή του που είχε δημοσιευτεί σε τρεις τόμους από το «Βήμα» με την αρωγή του Γεώργιου Μαλούχου. «Για την ασφάλειά μου υπήρχαν ακροβολισμένοι περιμετρικά της σχολής και μέσα στο δάσος Συγγρού περίπου 30 χωροφύλακες. Η παρουσία του όμως ήταν ιδιαίτερα διακριτική και σπανίως τους αντιλαμβανόσουν. Στην ουσία τα Ανάβρυτα ήταν ένα σχολείο που δημιουργήθηκε για να πάω εγώ, στέγασε όμως παιδιά από κάθε κοινωνική τάξη» προσέθετε.

Χρυσός ολυμπιονίκης το 1960 στη Ρώμη
   
Παράλληλα με τις σπουδές θα ασχοληθεί και με τον αθλητισμό. Μάλιστα διέπρεψε στην ιστιοπλοΐα. Στις 7 Σεπτεμβρίου 1960. Το πρόγραμμα του κρατικού ραδιοφώνου στην Ελλάδα διακόπτεται για μια έκτακτη είδηση. Ανακοινώνεται ότι ο 20χρονος διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος Γ’ μαζί με τους συναθλητές του Οδυσσέα Εσκιτζόγλου και Γιώργο Ζαΐμη, μόλις κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, αγωνιζόμενοι στην ιστιοπλοΐα με το σκάφος τους, «Νηρέας».

Οι Έλληνες ιστιοπλόοι, μετέχοντας στην κατηγορία «Ντάγκον», ακολούθησαν ένα καλοσχεδιασμένο πλάνο. Δύο κούρσες πριν το τέλος είχαν ήδη εξασφαλίσει ένα από τα μετάλλια. Επιζητούσαν όμως το χρυσό. Η τακτική τους ήταν να μένουν κοντά στους Αργεντινούς που ήταν το φαβορί. Εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι σκέφτηκαν ορθά. Η ελληνική αποστολή κατάφερε να συγκεντρώσει 6.733 βαθμούς έναντι 5.715 της Αργεντινής. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1960 ανέβηκαν πανευτυχείς στο πιο ψηλό σκαλοπάτι του βάθρου, με την απονομή να γίνεται στο μικρό λιμάνι της Σάντα Λουτσία, στη Νάπολη. Την ίδια ώρα στην Αθήνα η πόλη σημαιοστολιζόταν για να υποδεχθεί τους ολυμπιονίκες.

Η γαμήλια τελετή στην Αθήνα
   
Η αλήθεια είναι πως επρόκειτο για έναν ιδιαίτερα λαοφιλή πρίγκιπα. Μάλιστα στις 18 Σεπτεμβρίου 1964 εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέκλυσαν τους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας για να παρακολουθήσουν το γάμο του πιο νέου βασιλικού ζεύγους στον κόσμο: του 24χρονου Κωνσταντίνου και της 18χρονης Άννας – Μαρίας. Παρουσία όλης της Ιεράς Συνόδου, ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ ευλόγησε τις βέρες των νεονύμφων προτού τις περάσει στα δάκτυλά τους η βασιλομήτωρ Φρειδερίκη, ενώ σε όλη τη διάρκεια του μυστηρίου δύο πρίγκιπες κρατούσαν τα αδαμαντοστόλιστα στέμματα πάνω από το ζευγάρι.

Ο παρεμβατικός ρόλος στα Ιουλιανά του 1965
   
Η δημοφιλία του άρχισε να μειώνεται όμως ραγδαία από τη στιγμή που κλήθηκε ν’ αναλάβει το θρόνο. Οι συνεχείς και απροκάλυπτες παρεμβάσεις του στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας, ως βασιλέα πλέον, προκάλεσαν την μήνι του δημοκρατικού κόσμου. Σε αυτό συνετέλεσε προφανώς και η απειρία του αναφορικά με τον χειρισμό τέτοιου είδους καταστάσεων. «Η μοίρα όρισε να γίνω στα είκοσι τέσσερά μου ο έβδομος βασιλεύς στην ιστορία της νεότερης Ελλάδος και ο έκτος στη σειρά του βασιλικού μου οίκου» έχει πει.

Τα μεγάλα λάθη και ο παρεμβατικός ρόλος των Ανακτόρων αναδείχθηκε έντονα το καλοκαίρι του 1965, κατά τα πολυσυζητημένα «Ιουλιανά». Αρχικά ο μονάρχης συνεργαζόταν αρμονικά με τον 77χρονο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Ωστόσο το σκηνικό αυτό ανατράπηκε σύντομα όταν ο Κωνσταντίνος με την παρέμβαση αυλικών συμβούλων του επιχείρησε να διατηρήσει τον πλήρη έλεγχο του στρατού όταν ο πρωθυπουργός επιχείρησε να αποπέμψει τον υπουργό Εθνικής Αμύνης και έντονα φιλομοναρχικό Πέτρο Γαρουφαλιά, με την προοπτική να αναλάβει ο ίδιος ο Παπανδρέου και το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο.

Η σύγκρουση με τον «Γέρο της Δημοκρατίας»
   
Ο βασιλιάς με πρόσχημα την εκδικαζόμενη τότε υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, ένα πολιτικοστρατιωτικό σκάνδαλο όπου φερόταν να εμπλέκεται και ο γιος του πρωθυπουργού, Ανδρέας Παπανδρέου, απέφευγε να δεχτεί σε ακρόαση τον Γεώργιο Παπανδρέου εάν δεν έπαιρνε πίσω την απόφασή του να είναι και υπουργός Εθνικής Αμύνης. Η κρίση μεταξύ των δύο ανδρών συνοδεύτηκε από ανταλλαγή επιστολών σε υψηλούς τόνους.

Τελικά ο Γεώργιος Παπανδρέου μετέβη στα Ανάκτορα στις 15 Ιουλίου 1965 και κατόπιν έντονης λογομαχίας υπέβαλε προφορικά την παραίτησή του. Λίγο αργότερα ο Κωνσταντίνος όρκισε την πρώτη κυβέρνηση των «Αποστατών», με πρόεδρο τον ακαδημαϊκό και μέχρι τότε Πρόεδρο της Βουλής Γεώργιο Αθανασιάδη – Νόβα, ανοίγοντας ένα μακρύ κύκλο πολιτικής κρίσης και αστάθειας με συνεχή εναλλαγή κυβερνήσεων.

Καθημερινές διαδηλώσεις εναντίον του Παλατιού
   
Οι εξελίξεις προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των πολιτών, που διαδήλωναν καθημερινά στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, τασσόμενοι στο πλευρό του επικεφαλής του κόμματος της Ενώσεως Κέντρου και μέχρι πρότινος πρωθυπουργού, Γεώργιου Παπανδρέου. Το αντιμοναρχικό ρεύμα όλο και διογκωνόταν με τη συνδρομή όχι μόνο των κεντρώων οπαδών αλλά και της Αριστεράς. Οι φήμες για την επιβολή δικτατορίας αυξάνονταν και συζητούνταν ευρέως ακόμη και εντός του Κοινοβουλίου. Υπήρχε η αίσθηση πως το πραξικόπημα θα υποκινούνταν από τον βασιλιά και θα περιελάμβανε ανώτατους αξιωματικούς πιστούς στο Στέμμα. Το Δεκέμβριο του 1966, κατόπιν συμφωνίας των δύο κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων, ανατέθηκε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο διοικητή της Εθνικής Τραπέζης Ιωάννη Παρασκευόπουλο με σκοπό τη διενέργεια εκλογών το Μάιο του 1967 οι οποίες όμως δεν πραγματοποιήθηκαν καθώς τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου του ίδιου έτους εκδηλώθηκε στρατιωτικό πραξικόπημα.

Επέκρινε τη δικτατορία… μη χαμογελώντας στη φωτογραφία μαζί τους
   
Ο Κωνσταντίνος αρχικά επεδίωξε τη συνδιαλλαγή με τους Χουντικούς. Ο ίδιος σε μεταγενέστερη συνέντευξή του ανέφερε ότι προσπάθησε να δηλώσει την αντίθεσή του προς αυτούς, όταν κατά τη φωτογράφιση της επονομαζόμενης «επαναστατικής» κυβέρνησης, φωτογραφήθηκε μαζί τους σκυθρωπός, αντί να είναι χαμογελαστός ως συνήθως. Αργότερα, ο Κωνσταντίνος αν και εξήγησε το κίνητρο της φωτογράφισης, παραδέχθηκε ότι δεν πέτυχε τον σκοπό της. Στην προσφώνησή του στις 26 Απριλίου 1967, για το νέο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών δήλωσε: «Είμαι βέβαιος ότι με την ευχήν του Θεού, με την προσπάθειαν υμών και προπαντός με την βοήθειαν του λαού, θα επιτευχθή ταχέως η οργάνωσις Κράτους Δικαίου, μιας αληθούς και υγιούς Δημοκρατίας». Στις 13 Δεκεμβρίου 1967 ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επιχείρησε να προβεί σε Αντικίνημα, αλλά απέτυχε οικτρά και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα μαζί με την οικογένειά του.

Το δημοψήφισμα του 1974
 
Με την πτώση της δικτατορίας το 1974 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής προαναγγέλλει τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τη λύση του πολιτειακού. Ο ίδιος ως αρχηγός της συντηρητικής παράταξης της Νέας Δημοκρατίας, που παραδοσιακά στήριζε τη μοναρχία, δεν προβαίνει σε καμία κίνηση υπέρ του Κωνσταντίνου. Γεγονός όμως είναι ότι απαγορεύτηκε στον μονάρχη η επιστροφή στην Ελλάδα πριν από τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και του δόθηκε η δυνατότητα να απευθυνθεί στον λαό μόνο μέσω τηλεοπτικού διαγγέλματος.

Οι Έλληνες πολίτες ψήφισαν υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974, η αβασίλευτη δημοκρατία συγκέντρωσε μεγάλη πλειοψηφία 69,2% έναντι 30,8% της βασιλευομένης. Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φέρεται να δήλωσε ότι: «Ένα καρκίνωμα αποκόπηκε σήμερα από το σώμα του έθνους». Ο Κωνσταντίνος απηύθυνε την επόμενη της ψηφοφορίας το ακόλουθο μήνυμα: «Έλληνες και Ελληνίδες. Πιστός στη διακήρυξή μου, επαναλαμβάνω ότι προέχει η εθνική ενότητα χάριν της ομαλότητας, της προόδου και της ευημερίας της Χώρας και εύχομαι ολόψυχα οι εξελίξεις να δικαιώσουν το αποτέλεσμα που προέκυψε από τη χθεσινή ψηφοφορία».

Στην Ελλάδα θα επιστρέψει για πρώτη φορά από τη Μεταπολίτευση, τον Φεβρουάριο του 1981 για να παρακολουθήσει την νεκρώσιμη ακολουθία της μητέρας του, Φρειδερίκης.

Η ρύθμιση της βασιλικής περιουσίας
   
Οι διαφορές του με το ελληνικό κράτος για την πρώην βασιλική περιουσία των τριών κτημάτων του, δηλαδή το Μον Ρεπό στην Κέρκυρα, το Κτήμα Τατοΐου, και το κτήμα Πολυδενδρίου στην Αγιά Λάρισας θα τον οδηγήσουν τελικά στα δικαστήρια. Τελικά, μετά από πολύχρονους δικαστικούς αγώνες ο τέως βασιλιάς έλαβε ως αποζημίωση 13,7 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία εισπράχθηκαν από τη ΔΟΥ Αχαρνών, τον Μάρτιο του 2003. Το Ελληνικό Κράτος κατέβαλε αυτό το ποσό από τον προϋπολογισμό «φυσικών καταστροφών», και εξέδωσε το σχετικό πιστωτικό εκκαθαριστικό από τη ΔΟΥ Αχαρνών ως κατά τόπον αρμόδια, με το σκεπτικό ότι τελευταίος τόπος διαμονής του Κωνσταντίνου στην Ελλάδα ήταν τα Ανάκτορα στο Τατόι. Ο Κωνσταντίνος, στη συνέχεια, αφού παρέλαβε μέσω πληρεξουσίου δικηγόρου το ποσό, ανήγγειλε τη δημιουργία του Ιδρύματος «Άννα – Μαρία» με έδρα το Λιχτενστάιν ως φορέα διάθεσης της αποζημίωσής του σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Μέχρι σήμερα όμως οι δραστηριότητες του ιδρύματος δεν έχουν γίνει γνωστές.

Τα τελευταία χρόνια ο Κωνσταντίνος είχε επιστρέψει στην Ελλάδα και έμενε σε βίλα στο Πόρτο Χέλι, η οποία πουλήθηκε τον Απρίλιο του 2022 σε Βούλγαρο επιχειρηματία. Έκτοτε λόγω των σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε, διέμενε στην Αθήνα.