Παθητικά Κτήρια: Τι είναι και γιατί αποτελούν το μέλλον στην κατασκευή ξενοδοχείων

Από το 1996, δηλαδή 27 χρόνια πριν, το Passive House Institute της Γερμανίας, με επικεφαλής τον ιδρυτή του, Δρ. Wolfgang Feist, έχει ξεκινήσει τα έργα του για τη βιώσιμη οικοδομική βιομηχανία.

Το πρώτο πιλοτικό έργο που χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το Kranichstein Passive House, δημιουργήθηκε το 1990 στο Darmstadt της Γερμανίας, σηματοδοτώντας την πρώτη παθητική λειτουργική πολυκατοικία της Ευρώπης. Από τότε μέχρι σήμερα, έχουν χτιστεί στον κόσμο πάνω από 80.000 κτήρια διαφόρων χρήσεων που πληρούν τις προϋποθέσεις του Παθητικού Κτηρίου. ‘Όμως, σε τι στάδιο βρίσκονται τα ξενοδοχεία;

Το πρώτο Παθητικό Ξενοδοχείο άνω των 100 δωματίων
Όταν ο αρχιτέκτονας Bruce RedmaTn Becker οραματίστηκε το Hotel Marcel New Haven, Tapestry Collection by Hilton, το οποίο άνοιξε τις πύλες του το προηγούμενο έτος, έθεσε έναν φιλόδοξο στόχο, να πετύχει κάτι που κανείς άλλος στις ΗΠΑ δεν είχε καταφέρει – να δημιουργήσει ένα ξενοδοχείο που θα λειτουργεί πλήρως με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Σήμερα, το όραμά του έχει πλέον μετουσιωθεί και το Hotel Marcel έχει γίνει το πρώτο ξενοδοχείο με πιστοποίηση Παθητικού Κτηρίου στη χώρα. Η πιστοποίηση Παθητικό Κτήριο, είναι το μόνο διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο απόδοσης για την αεροστεγανότητα και την κατανάλωση ενέργειας. Σήμερα, υπάρχουν παγκοσμίως 5.629 κτίρια που έχουν πιστοποιηθεί από το Passive House Institute της Γερμανίας, από τα οποία μόνο τα 140 βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πάντως, το Hotel Marcel είναι το πρώτο ξενοδοχείο με περισσότερα από 100 δωμάτια που έχει πιστοποιηθεί στον κόσμο, ενώ παράλληλα, είναι το πρώτο ξενοδοχείο στις ΗΠΑ που τροφοδοτείται πλήρως από τον ήλιο.

Το κτήριο που στεγάζει το Hotel Marcel, σχεδιάστηκε αρχικά το 1968 από τον αρχιτέκτονα «φωτιστή» του Bauhaus, Marcel Breuer, του οποίου η διδασκαλία και τα καινοτόμα σχέδια, επηρέασαν μια ολόκληρη γενιά σύγχρονων αρχιτεκτόνων στα μέσα του αιώνα. Αρχικά, το κτήριο στέγαζε γραφεία εταιρείας ελαστικών, ενώ πριν παρέμβει ο «διάδοχος» αρχιτέκτονας Bruce Redman Becker, οι εγκαταστάσεις παρέμεναν άδειες για δύο δεκαετίες. Αποστολή του αρχιτέκτονα, ήταν να τιμήσει το αρχιτεκτονικό παρελθόν του κτηρίου, ενώ παράλληλα να πρωτοστατήσει σε ένα βιώσιμο μέλλον. Το κτήριο επανασχεδιάστηκε με μια ολιστική προσέγγιση για βιώσιμο σχεδιασμό και λειτουργίες, από το σύστημα φωτισμού power-over-ethernet που μείωσε τη χρήση ενέργειας φωτισμού κατά περισσότερο από 30%, έως τους περισσότερους από 1.000 ηλιακούς συλλέκτες που τροφοδοτούν τα δωμάτια, την κουζίνα, τις εγκαταστάσεις πλυντηρίων και τους μεγάλους συνεδριακούς χώρους του ξενοδοχείου.

Τα βιώσιμα μέτρα επεκτείνονται επίσης σε φιλόξενες υπηρεσίες για τους επισκέπτες, όπως μενού με τοπικά προϊόντα και βιολογικά κρασιά στο εστιατόριο, εξοικονόμηση απορριμμάτων μέσω πρωτοβουλιών, όπως η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων κουζίνας σε υγιεινές λιχουδιές για κατοικίδια που διαμένουν στο ξενοδοχείο, 24 σταθμούς φόρτισης για επισκέπτες με ηλεκτρικά οχήματα και χρήση ηλεκτρικών μέσων μεταφοράς στην πόλη.

Τα Παθητικά Κτήρια «ανατέλλουν» στη φιλοξενία
Ένα ακόμη ενδιαφέρον Παθητικό Ξενοδοχείο, σχεδιασμένο από το αρχιτεκτονικό γραφείο Peter Ruge Architekten της Γερμανίας, είναι το Bruck Passive House στην Κίνα. Πρόκειται για ένα boutique ξενοδοχείο 46 δωματίων, χτισμένο με τις αρχές του παθητικού σχεδιασμού σπιτιών.

Το κτήριο χρησιμοποιεί μια προηγμένη, καλά μονωμένη εξωτερική δομή για εξαιρετική θερμική απόδοση, διατηρώντας τον εσωτερικό αέρα φρέσκο και στη σωστή θερμοκρασία για τους επισκέπτες, τόσο το καλοκαίρι, όσο και τον χειμώνα. Επίσης, το ύψος του κτιρίου είναι ελεγχόμενο, προκειμένου να δημιουργηθεί μια φυσική ενοποίηση με το περιβάλλον. Από την άλλη πλευρά, το ξενοδοχείο Cliffemount στο Runswick Bay κοντά στο Whitby, προχωρά τις διαδικασίες ώστε να γίνει το πρώτο Παθητικό Ξενοδοχείο του Ηνωμένου Βασιλείου. Πρόσφατα, το ξενοδοχείο των 20 δωματίων αγοράστηκε από την Karen Fojt και την οικογένειά της, η οποία έχει ως στόχο να επενδύσει βιώσιμα στην περιοχή. Το σχέδιο των ιδιοκτητών στοχεύει στην ανοικοδόμηση του ξενοδοχείου, με τη βιωσιμότητα στην πρώτη γραμμή του σχεδιασμού του.

Παθητικές Κατοικίες στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, ΕΙΠΑΚ, ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2012, με σκοπό να προωθήσει στη χώρα μας και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, το πρότυπο του παθητικού κτιρίου. Αυτή τη στιγμή, το Ινστιτούτο διοικείται από 12 εταίρους και έχει 150 μέλη μηχανικούς, τεχνικά γραφεία και εταιρείες, καθώς και εμπορικές εταιρείες σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Μάλιστα, το πρώτο πιστοποιημένο Παθητικό Κτήριο στην Ελλάδα, είναι ένα συγκρότημα τριών μονοκατοικιών βρίσκεται στην Αγριά του Βόλου. ‘Άλλες περιοχές της χώρας όπου έχουν κτιστεί Παθητικά Κτήρια, είναι μεταξύ άλλων η Πεντέλη, η Ιπποκράτειος Πολιτεία, το Πόρτο Ράφτη, η Κασσιόπη, ο Λευκώνας Σερρών, το Ηράκλειο, η Κοζάνη, η Κάτω Αχαΐα αλλά και οι τουριστικές κατοικίες Enervillas στην Κάτω Αλισσό της Πάτρας.

Τι είναι ακριβώς το Παθητικό Κτήριο;
«Μην σας μιλάνε για ακριβές αναβαθμίσεις», είχε πει σε συνέντευξή του ο ιδρυτής του Passive House Institute, Δρ. Wolfgang Feist, επισημαίνοντας ότι το Παθητικό Κτήριο δεν είναι ένα brand, αλλά μια δοκιμασμένη και αληθινή ιδέα κατασκευής που μπορεί να εφαρμοστεί από οποιονδήποτε, οπουδήποτε.

Ωστόσο, το Παθητικό Κτήριο είναι κάτι περισσότερο από ένα κτήριο χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας:

Τα κτήρια αυτά επιτρέπουν εξοικονόμηση ενέργειας που σχετίζεται με τη θέρμανση και ψύξη χώρου έως και 90% σε σύγκριση με το τυπικό απόθεμα κτηρίων και πάνω από 75% σε σύγκριση με τις μέσες νέες κατασκευές. Χρησιμοποιούν λιγότερο από 1,5 λίτρο πετρελαίου ή 1,5 m3 φυσικού αερίου για να θερμάνουν ένα τετραγωνικό μέτρο χώρου διαβίωσης για ένα χρόνο –σημαντικά λιγότερο από τα κοινά κτίρια «χαμηλής ενέργειας». Έχει αποδειχθεί επίσης τεράστια εξοικονόμηση ενέργειας, σε θερμά κλίματα όπου τα τυπικά κτήρια απαιτούν επίσης ενεργή ψύξη.

Τα κτήρια χρησιμοποιούν αποτελεσματικά τον ήλιο, τις εσωτερικές πηγές θερμότητας και την ανάκτηση θερμότητας, καθιστώντας τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης περιττά ακόμη και στον πιο κρύο χειμώνα. Κατά τη διάρκεια των θερμότερων μηνών, τα Παθητικά Κτήρια χρησιμοποιούν τεχνικές παθητικής ψύξης, όπως η στρατηγική σκίαση για να διατηρούνται άνετα δροσερά. Περαιτέρω, οι θερμοκρασίες της εσωτερικής επιφάνειας διαφέρουν ελάχιστα από τις θερμοκρασίες του εσωτερικού αέρα, ακόμη και σε ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες. Τα ειδικά παράθυρα, η εξαιρετικά μονωμένη οροφή και πλάκα δαπέδου, καθώς και οι μονωμένοι εξωτερικοί τοίχοι, διατηρούν την επιθυμητή ζεστασιά στο σπίτι -ή την ανεπιθύμητη θερμότητα έξω από αυτό. Το σύστημα εξαερισμού, χωρίς να γίνεται αντιληπτό, παρέχει σταθερό καθαρό αέρα, εξασφαλίζοντας ανώτερη ποιότητα χωρίς δυσάρεστα ρεύματα.

Τα τυπικά συστήματα θέρμανσης στην Κεντρική Ευρώπη, όπου αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η πιστοποίηση Passive House Standard, είναι κεντρικά συστήματα θέρμανσης ζεστού νερού που αποτελούνται από καλοριφέρ, σωλήνες και κεντρικούς λέβητες πετρελαίου ή αερίου. Το μέσο φορτίο θέρμανσης των τυπικών κτιρίων σε αυτήν την περιοχή είναι περίπου 100 W/m² (περίπου 10 kW για ένα διαμέρισμα 100 m²). Η ιδέα του Παθητικού Κτηρίου, βασίζεται στον στόχο της μείωσης των απωλειών θερμότητας στο ελάχιστο, καθιστώντας έτσι περιττά τα μεγάλα συστήματα θέρμανσης. Με φορτία αιχμής θέρμανσης κάτω από 10 W ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας διαβίωσης, η χαμηλή υπολειπόμενη ζήτηση θερμότητας μπορεί να επιτευχθεί από τον αέρα παροχής μέσω ενός πηνίου μεταθέρμανσης. Το κτήριο δεν απαιτεί κανένα άλλο σύστημα θέρμανσης, εκτός από τη θέρμανση-επακόλουθο του αέρα και δεν χρειάζεται παραδοσιακά συστήματα θέρμανσης ή ψύξης.

Η ιδέα του Παθητικού Κτηρίου, καθώς και η φυσική που εφαρμόζεται για αυτό, δεν παραμένει η ίδια για όλα τα κλίματα του κόσμου. Ωστόσο, ενώ οι αρχές του παραμένουν οι ίδιες σε όλο τον κόσμο, οι λεπτομέρειες πρέπει να προσαρμοστούν στο συγκεκριμένο κλίμα. Ένα κτήριο που πληροί το Πρότυπο το Παθητικό Κτήριο, θα φαίνεται πολύ διαφορετικό στην Αλάσκα από ό,τι στη Ζιμπάμπουε.

Πηγή: travel.gr