28 Μαρτίου, 2024

Μωβ μέδουσες: Η περιοχή με τη μεγαλύτερη έξαρση – Όλες οι κόκκινες θάλασσες

Κλιμακώνεται η παρουσία των μωβ μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες, καθώς εβδομάδα με την εβδομάδα πολλαπλασιάζονται οι περιοχές όπου το φαινόμενο έχει γίνει αισθητό, με τον χάρτη της Ελλάδας να τείνει να γίνει «κατακόκκινος».

Σύμφωνα με τις τελευταίες καταγραφές στην πλατφόρμα του iNaturalist, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στον Αργοσαρωνικό, με επέκταση στον Αργολικό και τις Κυκλάδες, το Ιόνιο και τη Νότια Πελοπόννησο.

Επίσης, «κόκκινες» περιοχές εμφανίζονται στη βορειοδυτική Κρήτη, και στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής.  

Με μικρότερες εμφανίσεις και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, με καθαρά να φαίνονται τα νησιά – αν και δεν έχουν ακουστεί ακόμα τίποτα του Βόρειου Αιγαίο (Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Ικαρία και Σάμος), όπως και ο Κορινθιακός (αν και πολίτες αναφέρουν ότι έχουν δει μέδουσες – δεν έχει επιβεβαιωθεί), σύμφωνα με το JellyReport του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας. Σημειώνεται πως το JellyReport βασίζεται μόνο στις καταγραφές που μπαίνουν στην πλατφόρμα του iNaturalist και όχι στα κοινωνικά δίκτυα.

Μωβ μέδουσες: Ο χάρτης με τις «κόκκινες» περιοχέ

Εδώ θα δείτε τον χάρτη με τις καταγραφές όλων των μεδουσών για το 2022.

Μεμονωμένες εμφανίσεις και για την Olindias muelleri
Όλο τον χρόνο έχουμε εμφανίσεις της μέδουσας Olindias muelleri, μιας μικροσκοπικής μέδουσας η οποία δεν ξεπερνά τα 6 εκατοστά και η οποία μπορεί να δημιουργήσει μικρά και λίγα προβλήματα σε λουόμενους την περίοδο του Ιουλίου και Αυγούστου, σε πολύ λίγα μέρη στην Ελλάδα, αναφέρει επίσης το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.

Τρέφεται με πλαγκτόν και το τσίμπημα της είναι αρκετά τσουχτερό, αλλά περνάει γενικά εύκολα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξύδι, αλλά όχι αμμωνία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μαγειρική σόδα και θαλασσινό νερό για τα πλοκάμια της και κορτιζονούχα κρέμα για το κάψιμο έπειτα.

Όπως μπορείτε να δείτε και στη φωτογραφία παρακάτω έχει πολλά μικρά πλοκάμια, είναι διάφανη μέδουσα και την αναγνωρίζουμε από το καφέ Χ που δημιουργούν οι 4 κυρτές γονάδες της και ένα περιμετρικό καφέ κύκλο γύρω από την καμπάνα της εσωτερικά. Μερικές φορές το Χ και τον κύκλο τα βλέπουμε σε πιο πορτοκαλό-κόκκινο χρώμα και άλλες φορές σαν καφέ χρώμα.

 Δεν είναι καινούριο είδος, ούτε χρειάζεται πανικός. Είναι ένα από τα πολλά είδη μεδουσών που έχουμε στις Ελληνικές θάλασσες και κολυμπάμε μαζί τους.

Κάθε καλοκαίρι μπορεί να κολυμπάμε με 2 έως 4 είδη μεδουσών ταυτόχρονα, χωρίς πολλές φορές να το γνωρίζουμε.

Τσίμπημα μωβ μέδουσας: Τι πρέπει να έχετε μαζί σας στην παραλία
Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας προτείνει ένα ΚΙΤ Πρώτων βοηθειών για την παραλία. Όπως σημειώνει, καλό είναι να έχουμε τα παρακάτω μαζί μας στην παραλία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το τσίμπημα της μέδουσας:

Μια πλαστική κάρτα (π.χ. παλιά πιστωτική).
Ένα τσιμπιδάκι.
Ένα κυπελλάκι (π.χ. ουροσυλέκτης).
Λίγο μαγειρική σόδα (αναλογία 1:1 με θαλασσινό νερό).
Αντιισταμινικό χάπι.
Κάποια κορτιζονούχα κρέμα όπως π.χ. fucicort
Συμπτώματα μετά από επαφή με μωβ τσούχτρα
Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Πιο συγκεκριμένα, τα πιθανά συμπτώματα μετά από κέντρισμα από Pelagia noctiluca είναι τα ακόλουθα:

Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας

Ναυτία
Πτώση πίεσης
Ταχυκαρδία​
Κεφαλαλγία
Εμετός
Διάρροια
Σπασμός των βρόγχων
Δύσπνοια

Τα βήματα φροντίδας
Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.
Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.
Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας
Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.
Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.
Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).
MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.