«Καθοριστικά τα Προγράμματα Διαχείρισης Θυτών στη διακοπή της βίας και επαναθυματοποίησης»

Τα διαρκώς αυξανόμενα ποσοστά βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών, καθώς και η πολυδιάστατη φύση του φαινομένου, δείχνουν τον δρόμο για την επίτευξη ρηξικέλευθων αλλαγών στις προσεγγίσεις αντιμετώπισής του. Τα δεδομένα του πεδίου δείχνουν την ανάγκη να εξεταστεί και η «άλλη πλευρά της ιστορίας», αυτή του Θύτη, θέτοντας πάντα ως προτεραιότητα την προστασία και ευημερία της επιζώσας. Τα θεραπευτικά προγράμματα διαχείρισης Θυτών, αποτελούν, υπό προϋποθέσεις, υπαρκτή εναλλακτική για επιζώσες και Θύτες και θα μπορούσαν να συμβάλουν καθοριστικά στην εξομάλυνση και αντιμετώπιση της βίας των γυναικών. Τα παραπάνω προέκυψαν, μεταξύ άλλων, από το διαδικτυακό σεμινάριο “Αρχές και Βήματα στη Διαμόρφωση Προγραμμάτων Διαχείρισης Θυτών Ενδοοικογενειακής και Ενδοσυντροφικής Βίας στην Ελλάδα”, που υλοποίησε ο «Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου» στις 31 Ιουλίου 2024, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου SPAM που χρηματοδοτείται από το Δίκτυο Working with Perpetrators (WWP EN).
Στο διαδικτυακό σεμινάριο συμμετείχαν από όλη την Ελλάδα κοινωνικοί επιστήμονες και λειτουργοί, ψυχολόγοι, στελέχη της Αστυνομίας και επαγγελματίες της Ποινικής Δικαιοσύνης που εργάζονται σε εμπλεκόμενους με το ζήτημα Φορείς.
Στο σεμινάριο, πέραν των βασικών αρχών και αξιών ενός αποτελεσματικού προγράμματος Διαχείρισης Θυτών, εναρμονισμένου με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, συζητήθηκαν τα βασικά βήματα διαμόρφωσης και οι προϋποθέσεις για την επίτευξή του. Στη συνέχεια, παρουσιάστηκε από τα στελέχη του «Συνδέσμου» Σοφία Θανασούλα και Νικόλα Σπετσίδη, το Πρόγραμμα Διαχείρισης Θυτών που υλοποιεί ο Φορέας. Συζητήθηκαν, επίσης, οι διαφορετικές μορφές προσέγγισης και εμπλοκής του Θύτη στη θεραπευτική διαδικασία, καθώς και οι προβληματικές πτυχές τους (π.χ. η «θεραπεία ζεύγους»). Έγιναν, ακόμη, αναφορές στον ρόλο της μητέρας ως «θύτριας» ενδοοικογενειακής και ενδοσυντροφικής βίας καθώς και στην ύπαρξη στερεοτύπων γύρω από αυτό (π.χ. αίσθημα ντροπής για καταγγελία βίας από άνδρα σύζυγο).
Το σεμινάριο ανέλυσε σε βάθος τον τρόπο οργάνωσης ενός Προγράμματος Διαχείρισης Θυτών, αλλά και τα ευρωπαϊκά στάνταρτ ώστε να θεωρείται αξιόπιστο και αποτελεσματικό. Η διαχείριση Θυτών στην Ελλάδα είναι ανάγκη να εδραιωθεί ως μια διαδικασία συντονισμένης ανταπόκρισης στο πεδίο.
Εν κατακλείδι, το «άγουρο» πλαίσιο διαχείρισης Θυτών στην Ελλάδα, αναδεικνύει την ανάγκη επίτευξης ουσιαστικών αλλαγών ως μονόδρομο για την προστασία και ευημερία της επιζώσας και των παιδιών της. Η υιοθέτηση ολιστικών προσεγγίσεων που εστιάζουν στην ενίσχυση της πολύ-υπηρεσιακής συνεργασίας, καθώς και η ανάγκη ενίσχυσης των εποπτικών μηχανισμών για τα προγράμματα διαχείρισης Θυτών και η διαμόρφωση σαφών διαδικασιών και πρωτοκόλλων, είναι μεταξύ των αναγκαίων αλλαγών που πρέπει να δρομολογηθούν.
Είναι εξίσου αναγκαία η συνειδητοποίηση ότι τα προγράμματα διαχείρισης Θυτών παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διακοπή της βίας και της επαναθυματοποίησης. Οι βίαιοι άνδρες δεν θα αλλάξουν χωρίς την ύπαρξη μιας συνεκτικής, δομημένης και ολιστικής παρέμβασης, που τους ωθεί μέσω της θεραπευτικής διαδικασίας να αναλάβουν την ευθύνη των βίαιων πράξεών τους. Αν αποφεύγουμε να εξετάσουμε ενδελεχώς αυτήν την πλευρά της ιστορίας, λόγω κοινωνικών ταμπού και βαθιά ριζωμένων στερεοτύπων, οι γυναίκες και τα παιδιά θα συνεχίσουν να κινδυνεύουν.